Is ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartlari yönetmeliği ek 3

» �� EK�PMANLARININ KULLANIMINDA SA�LIK VE G�VENL�K �ARTLARI Y�NETMEL���

Resmi Gazete Tarihi: 11.02.2004
Resmi Gazete Say�s�: 25370

B�R�NC� B�L�M

Ama�, Kapsam, Dayanak ve Tan�mlar

Ama�

Madde 1 —

Bu Y�netmeli�in amac�, i�yerinde i� ara� ve gere�lerinin kullan�m� ile ilgili sa�l�k ve g�venlik y�n�nden uyulmas� gerekli asgari �artlar� belirlemektir.

Kapsam

Madde 2 —

Bu Y�netmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 say�l� �� Kanunu kapsam�na giren t�m i�yerlerini kapsar.

Dayanak

Madde 3 —

Bu Y�netmelik, 4857 say�l� �� Kanununun 78 inci maddesine g�re d�zenlenmi�tir.

Tan�mlar

Madde 4 —

Bu Y�netmelikte ge�en;

�� ekipman� : ��in yap�lmas�nda kullan�lan herhangi bir makine, alet ve tesisi,

�� ekipman�n�n kullan�m� : �� ekipman�n�n �al��t�r�lmas�, durdurulmas�, kullan�lmas�, ta��nmas�, tamiri, tadili, bak�m�, hizmete sunulmas� ve temizlenmesi gibi i� ekipman� ile ilgili her t�rl� faaliyeti,

Tehlikeli b�lge : Ki�ilerin sa�l�k ve g�venlik y�n�nden riske maruz kalabilece�i, i� ekipman�nda veya �evresinde bulunan b�lgeyi,

Maruz ki�i : Tamamen veya k�smen tehlikeli b�lgede bulunan ki�iyi,

Operat�r : �� ekipman�n� kullanma g�revi verilen i��i veya i��ileri,

ifade eder.

�K�NC� B�L�M

��verenlerin Y�k�ml�l�kleri

Genel Y�k�ml�l�kler

Madde 5 —

��veren, i�yerinde kullan�lacak i� ekipman�n�n yap�lacak i�e uygun olmas� ve bu ekipman�n i��ilerin sa�l�k ve g�venli�ine zarar vermemesi i�in gerekli t�m tedbirleri alacakt�r.

��veren:

a) �� ekipman�n� se�erken i�yerindeki �zel �al��ma �artlar�n�, sa�l�k ve g�venlik y�n�nden tehlikeleri g�z �n�nde bulundurarak, bu ekipman�n kullan�m�n�n ek bir tehlike olu�turmamas�na dikkat edecektir.

b) �� ekipman�n�n, �al��anlar�n sa�l�k ve g�venli�i y�n�nden tamamen tehlikesiz olmas� sa�lanam�yorsa, riski en aza indirecek uygun �nlemleri alacakt�r.

�� Ekipmanlar� ile �lgili Kurallar

Madde 6 —

��yerlerinde kullan�lan i� ekipmanlar� ile ilgili a�a��daki hususlara uyulacakt�r:

a) Bu Y�netmeli�in 5 inci maddesi h�km� sakl� kalmak kayd�yla, i�veren;

1) Y�netmeli�in y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra i�yerinde ilk defa kullan�lacak i� ekipman�n�n bu Y�netmeli�in Ek-I’inde belirlenen asgari gereklere uygun olmas�n� sa�layacakt�r.

2) Y�netmeli�in y�r�rl��e girdi�i tarihte i�yerinde kullan�lmakta olan i� ekipman� bu tarihten itibaren 6 (alt�) ay i�inde Ek-I’de belirtilen asgari gereklere uygun

hale getirilecektir.

b) ��veren, i� ekipman�n�n kullan�m� s�resince, yeterli bak�m�n� yapt�rarak bu maddenin (a) bendinde belirtilen hususlara uygun durumda olmas� i�in gerekli �nlemleri alacakt�r.

��veren, i�yerinde kullan�lan i� ekipman�n�n, Ek-II’de belirtilen hususlara uygun g�venlik d�zeyinde olmas�n� sa�layacakt�r.

�� Ekipman�n�n Kontrol�

Madde 7 —

��yerinde kullan�lan i� ekipman�n�n kontrol� ile ilgili a�a��daki hususlara uyulacakt�r:

a) �� ekipman�n�n g�venli�inin kurulma �artlar�na ba�l� oldu�u durumlarda, ekipman�n kurulmas�ndan sonra ve ilk defa kullan�lmadan �nce ve her yer de�i�ikli�inde uzman ki�iler taraf�ndan kontrol� yap�lacak, do�ru kuruldu�u ve g�venli �ekilde �al��t���n� g�steren belge d�zenlenecektir.

b) ��verence, ar�zaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek i� ekipman�n�n;

1) Uzman ki�ilerce periyodik kontrollerini ve gerekti�inde testlerinin yap�lmas�,

2) �al��ma �eklinde de�i�iklikler, kazalar, do�al olaylar veya ekipman�n uzun s�re kullan�lmamas� gibi i� ekipman�ndaki g�venli�in bozulmas�na neden olabilecek durumlardan sonra, ar�zan�n zaman�nda belirlenip giderilmesi ve sa�l�k ve g�venlik ko�ullar�n�n korunmas� i�in uzman ki�ilerce gerekli kontrollerin yap�lmas�,

sa�lanacakt�r.

c) Kontrol sonu�lar� kay�t alt�na al�nacak, yetkililerin her istedi�inde g�sterilmek �zere uygun �ekilde saklanacakt�r.

�� ekipman� i�letme d���nda kullan�ld���nda, yap�lan son kontrol ile ilgili belge de ekipmanla birlikte bulunacakt�r.

Hangi t�r i� ekipmanlar�n�n kontrollere tabi tutulaca��, kontrollerin kimler taraf�ndan ve hangi s�kl�kla ve hangi �artlar alt�nda yap�laca�� ile kontrol sonucu d�zenlenecek belgelerle ilgili usul ve esaslar �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl���nca belirlenecektir.

�zel Risk Ta��yan �� Ekipman�

Madde 8 —

���ilerin sa�l�k ve g�venli�i y�n�nden, �zel risk ta��yan i� ekipmanlar�n�n kullan�lmas�nda a�a��daki �nlemler al�nacakt�r.

a) �� ekipman�, sadece o ekipman� kullanmak �zere g�revlendirilen ehil ki�ilerce kullan�lacakt�r.

b) �� ekipmanlar�n�n tamiri, tadili, kontrol ve bak�m�, bu i�leri yapmakla g�revlendirilen uzman ki�ilerce yap�lacakt�r.

�� Sa�l��� ve Ergonomi

Madde 9 —

Asgari sa�l�k ve g�venlik gereklerinin uygulanmas�nda, i��ilerin i� ekipman� kullan�m� s�ras�ndaki duru� pozisyonlar� ve �al��ma �ekilleri ile ergonomi prensipleri i�verence tam olarak dikkate al�nacakt�r.

���ilerin Bilgilendirilmesi

Madde 10 —

9/12/2003 tarihli ve 25311 say�l� Resm� Gazete’de yay�mlanan �� Sa�l��� ve G�venli�i Y�netmeli�inin 10 uncu maddesi h�km� sakl� kalmak kayd�yla, i�veren, i� ekipmanlar� ve bunlar�n kullan�m�na ili�kin olarak i��ilerin bilgilendirilmesinde a�a��da belirtilen hususlara uymakla y�k�ml�d�r:

a) ���ilere kulland�klar� i� ekipman� ve kullan�m�na ili�kin yeterli bilgi ve uygun olmas� halinde yaz�l� talimat verilecektir. Bu talimat, �retici taraf�ndan ekipmanla birlikte verilen kullan�m k�lavuzu dikkate al�narak haz�rlanacakt�r.

b) Bu bilgiler ve yaz�l� talimatlar en az;

1) �� ekipman�n�n kullan�m ko�ullar�,

2) �� ekipman�nda �ng�r�len

anormal durumlar,

3) �� ekipman�n�n �nceki kullan�m deneyiminden elde edilen sonu�lar,

ile ilgili bilgileri i�erecektir.

���iler, kendileri kullanmasalar bile �al��ma alan�nda veya i�yerinde bulunan i� ekipmanlar�n�n kendilerini etkileyebilecek tehlikelerinden ve i� ekipman� �zerinde yap�lacak de�i�ikliklerden kaynaklanabilecek tehlikelerden haberdar edilecektir.

c) Bu bilgiler ve yaz�l� talimatlar, ilgili i��ilerin anlayabilece�i �ekilde olacakt�r.

���ilerin E�itimi

Madde 11 —

�� Sa�l��� ve G�venli�i Y�netmeli�inin 12 nci maddesi h�km� sakl� kalmak kayd�yla i�verence:

a) �� ekipman�n� kullanmakla g�revli i��ilere, bunlar�n kullan�m�ndan kaynaklanabilecek riskler ve bunlardan ka��nma yollar�n� da i�eren yeterli e�itim verilecektir.

b) Bu Y�netmeli

�in 8 inci maddesinin (b) bendinde belirtilen, i� ekipmanlar�n�n tamiri, tadili, kontrol ve bak�m� konular�nda �al��anlara, yeterli �zel e�itim verilecektir.

���ilerin G�r��lerinin Al�nmas� ve Kat�l�mlar�n�n Sa�lanmas�

Madde 12 —

��veren, bu Y�netmelik ve eklerinde belirtilen konularda �� Sa�l��� ve G�venli�i Y�netmeli�inin 11 inci maddesine uygun olarak i��ilerin veya temsilcilerinin g�r��lerini alacak ve kat�l�mlar�n� sa�layacakt�r.

���NC� B�L�M

�lgili Avrupa Birli�i Mevzuat�, Y�r�rl�k ve Y�r�tme

�lgili Avrupa Birli�i Mevzuat�

Madde 13 —

Bu Y�netmelik 30/12/1989 tarihli ve 89/655/EEC say�l�, 5/12/1995 tarihli ve 95/63/EC say�l�, 27/6/2001 tarihli ve 2001/45/EC say�l� Avrupa Birli�i Direktifleri esas al�narak haz�rlanm��t�r.

Uygulama

Madde 14 —

Bu Y�netmelikte belirtilen daha s�k� ve �zel �nlemler sakl� kalmak kayd� ile 4 �nc� maddede tan�mlanan i� ekipmanlar�n�n kullan�m�nda, �� Sa�l��� ve G�venli�i Y�netmeli�i h�k�mleri de uygulan�r.

Y�r�rl�k

Madde 15 —

Bu Y�netmelik yay�m� tarihinde y�r�rl��e girer.

Y�r�tme

Madde 16 —

Bu Y�netmelik h�k�mlerini �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan� y�r�t�r.

EK - I

�� EK�PMANINDA BULUNACAK ASGAR� GEREKLER

1. Genel hususlar

Bu ekte belirtilen hususlar, bu Y�netmelik h�k�mleri dikkate al�narak ve s�z konusu ekipmanda bunlara kar��l�k gelen riskin bulundu�u durumlarda uygulan�r.

Bu ekte belirtilen asgari gerekler, yeni i� ekipmanlar�nda aranacak temel gereklerdir. Bu Y�netmeli�in y�r�rl��e girdi�i tarihte kullan�lmakta olan i� ekipmanlar�nda bu gerekler m�mk�n oldu�unca uygulan�r.

2. �� ekipmanlar�nda bulunacak asgari genel gerekler

2.1 �� ekipman�nda bulunan ve g�venli�i etkileyen kumanda cihazlar� a��k�a g�r�lebilir ve tan�nabilir �zellikte olacak ve gerekti�inde uygun �ekilde i�aretlenecektir.

Kumanda cihazla

r� zorunlu haller d���nda, tehlikeli b�lgenin d���na yerle�tirilecek ve bunlar�n kullan�m� ek bir tehlike olu�turmayacakt�r. Kumanda cihazlar�, istem d��� hareketlerde tehlikeye neden olmayacakt�r.

Operat�r, ana kumanda yerinden tehlike b�lgesinde herhang

i bir kimsenin bulunmad���ndan emin olabilmelidir. Bu m�mk�n de�ilse makine �al��maya ba�lamadan �nce otomatik olarak devreye girecek sesli ve ���kl� ikaz sistemi bulunacakt�r.

�� ekipman�n�n �al��t�r�lmas� veya durdurulmas� s�ras�nda do�abilecek tehlikelere maruz kalan i��ilerin bu tehlikelerden korunabilmeleri i�in yeterli zaman ve imkan� olmal�d�r.

Kumanda sistemleri g�venli olmal�d�r. Bunlarda meydana gelebilecek herhangi bir hasar veya k�r�lma tehlikeli bir duruma neden olmamal�d�r. Kontrol sistemleri g�venli olacak ve planlanan kullan�m �artlar�nda olabilecek ar�za, bozulma veya herhangi bir zorlanma g�z �n�ne al�narak uygun nitelikte se�ilecektir.

2.2 �� ekipmanlar�n�n �al��t�r�lmas�, bu ama� i�in yap�lm�� kumandalar�n ancak bilerek ve isteyerek kullan�lmas� ile sa�lanacakt�r.

Bu kural, i��iler i�in tehlike olu�turmad��� s�rece;

- Her hangi bir sebeple ekipman�n durmas�ndan sonra tekrar �al��t�r�lmas�nda,

- H�z, bas�n� gibi �al��ma �artlar�nda �nemli de�i�iklikler yap�l�rken de,

uygulanacakt�r.

Bu kural otomatik �al��an i� ekipman�n�n normal �al��ma program�n�n devam� s�resindeki tekrar harekete ge�me veya �al��ma �artlar�ndaki de�i�ikler i�in uygulanmaz.

2.3 B�t�n i� ekipmanlar�nda, ekipman� t�m�yle ve g�venli bir �ekilde durdurabilecek bir sistem bulunacakt�r. Her bir �al��ma yerinde, tehlikenin durumuna g�re, i� ekipman�n�n tamam�n� veya bir k�sm�n� durdurabilecek ve bu ekipman�n g�venli bir durumda kalmas�n� sa�layacak kumanda sistemi bulunacakt�r. �� ekipmanlar�n�n durdurma sistemleri, �a

l��t�rma sistemlerine g�re �ncelikli olacakt�r. �� ekipman� veya tehlikeli k�s�mlar� durduruldu�unda, bunlar� harekete ge�iren enerji de kesilmi� olacakt�r.

2.4 �� ekipman�n�n tehlikesi ve normal durma s�resinin gerektirmesi halinde i� ekipman�nda acil durdurma sistemi bulunacakt�r.

2.5 Par�a f�rlamas� veya d��mesi riski ta��yan i� ekipmanlar�, bu riskleri ortadan kald�racak uygun g�venlik tertibat� ile donat�lacakt�r.

Gaz, buhar, s�v� veya toz ��karma tehlikesi olan i� ekipmanlar�, bunlar� kayna��nda tutacak ve/veya �ekecek uygun sistemlerle donat�lacakt�r.

2.6 ���ilerin sa�l��� ve g�venli�i a��s�ndan gerekiyorsa, i� ekipman� ve par�alar� uygun y�ntemlerle sabitlenecektir.

2.7 ���ilerin sa�l�k ve g�venli�i a��s�ndan �nemli bir tehlike olu�turabilecek, i� ekipman�n�n par�alar�n�n k�r�lmas�, kopmas� veya da��lmas� riskine kar�� uygun koruma �nlemleri al�nacakt�r.

2.8 �� ekipman�n�n hareketli par�alar�yla mekanik temas riskinin kazaya yol a�abilece�i hallerde; i� ekipman�, tehlikeli b�lgeye ula�may� �nleyecek veya bu b�lgeye ula��lmadan �nce hareketli par�alar�n durdurulmas�n� sa�layacak uygun koruyucular veya koruma donan�m� ile donat�lacakt�r.

Koruyucular ve koruma donan�m�:

- Sa�lam yap�da olacak,

- �lave tehlike yaratmayacak,

- Kolayca yerinden ��kar�lmayacak veya etkisiz hale getirilemeyecek �ekilde olacak,

- Tehlike b�lgesinden yeterli uzakl�kta bulunacak,

- Ekipman�n operasyon noktalar�n�n g�r�lmesini gere�inden fazla k�s�tlamayacak,

- Sadece i�lem yap�lan alana giri�i k�s�tlayacak, bunlar ��kar�lmadan par�a tak�lmas�, s�k�lmesi ve bak�m i�in gerekli i�lemlerin yap�lmas� m�mk�n olacakt�r.

2.9 �� ekipman�n�n �al���lan veya bak�m� yap�lan b�lge ve operasyon noktalar�, yap�lacak i�leme uygun �ekilde ayd�nlat�lacakt�r.

2.10 �� ekipman�n�n y�ksek veya �ok d���k s�cakl�ktaki par�alar�, i��ilerin temas� veya yakla�mas� riskine kar�� korunacakt�r.

2.11 �� ekipman�na ait ikaz donan�mlar� kolay alg�lan�r ve anla��l�r olacakt�r.

2.12 �� ekipman� sadece tasar�m ve imalat amac�na uygun i�lerde ve �artlarda kullan�lacakt�r.

2.13 �� ekipman�n�n bak�m i�leri, ancak ekipman kapal� iken yap�labilecektir. Bunun m�mk�n olmad��� hallerde, bak�m i�leri y�r�t�l�rken gerekli �nlemler al�nacak veya bu i�lerin tehlike b�lgesi d���nda yap�lmas� sa�lanacakt�r.

Bak�m defteri bulunan makinalarda bak�mla ilgili i�lemler g�n� g�n�ne bu deftere i�lenecektir.

2.14 �� ekipmanlar�n�n enerji kaynaklar�n� kesecek ara� ve gere�ler kolayca g�r�lebilir ve tan�nabilir olacakt�r. Ekipman�n enerji kaynaklar�na yeniden ba�lanmas� i��iler i�in tehlike yaratmayacakt�r.

2.15 �� ekipmanlar�nda, i��ilerin g�venli�inin sa�lanmas�nda esas olan ikaz ve i�aretler bulunacakt�r.

2.16 ���ilerin �retim, bak�m ve ayar i�lemleri yapacaklar� yerlere g�venli bir �ekilde ula�abilmeleri ve orada g�venli bir �ekilde �al��abilmeleri i�in uygun �artlar sa�lanacakt�r.

2.17 B�t�n i� ekipman�, ekipman�n a��r� �s�nmas� veya yanmas�na veya ekipmandan gaz, toz, s�v�, buhar veya �retilen, kullan�lan veya depolanan di�er maddelerin yay�lmas� riskine kar�� i��ilerin korunmas�na uygun olacakt�r.

2.18 B�t�n i� ekipman�, ekipman�n veya ekipmanda �retilen, kullan�lan veya depolanan maddelerin patlama riskini �nleyecek �zellikte olacakt�r.

2.19 B�t�n i� ekipman�, i��ilerin do�rudan veya dolayl� olarak elektrikle temas riskinden korunmas�na uygun olacakt�r.

3. �zel tipteki i� ekipman�nda bulunacak asgari ek gerekler

3.1. Kendinden hareketli veya bir ba�ka ara� vas�tas�yla hareket edebilen i� ekipmanlar� i�in asgari gerekler;

3.1.1. �zerinde i��i bulunan i� ekipman�, ekipman�n bir yerden bir yere g�t�r�lmesi s�ras�nda tekerleklere veya paletlere tak�lma veya temas etme riski de dahil i��iler i�in olu�acak b�t�n riskleri azaltacak �ekilde uygun sistemlerle donat�lacakt�r.

3.1.2. �� ekipman�n�n �ekicisi ile �ekilen ekipman veya aksesuarlar� ya da yedekte �ekilen herhangi bir nesnenin, birbirine �arpma veya s�k��ma riskinin bulundu�u durumlarda, bu ekipmanlar �arpma ve s�k��may� �nleyecek koruyucularla donat�lacakt�r.

�arpma veya s�k��ma riski �nlenemiyorsa, i��ilerin olumsuz etkilenmemesi i�in gerekli �nlemler al�nacakt�r.

3.1.3. �� ekipman�n�n hareketli k�s�mlar� aras�nda enerji aktar�m�n� sa�layan k�s�mlar�n yere temas� nedeniyle hasar g�rmesi veya kirlenmesine kar�� �nlem al�nacakt�r.

3.1.4. �zerinde i��i bulunan hareketli i� ekipman�, normal �al��ma ko�ullar�nda devrilme riskine kar��;

- Cihaz bir �eyrekten (90 derecelik a��) fazla d�nmeyecek �ekilde yap�lm�� olacak veya

- Bir �eyrekten fazla d�n�yorsa, �zerinde bulunan i��inin etraf�nda yeterli a��kl�k buluna

cak veya

- Ayn� etkiyi sa�layacak ba�ka sistem olacakt�r.

Bu koruyucu yap�lar i� ekipman�n�n kendi par�as� olabilecektir.

�al��ma s�ras�nda i� ekipman� sabitleniyorsa veya i� ekipman�n�n, devrilmesi m�mk�n olmayacak �ekilde tasar�m� yap�lm��sa koruyucu

sistemler gerekmez.

�� ekipman�nda, ekipman�n devrilmesi halinde, �zerinde bulunan i��inin ekipman ile yer aras�nda s�k��arak ezilmesini �nleyici sistem bulunacakt�r.

3.1.5. �zerinde bir veya daha fazla i��inin bulundu�u forkliftlerin devrilmesinden kaynaklanan risklerin azalt�lmas� i�in;

- S�r�c� i�in kabin olacak veya,

- Forklift devrilmeyecek yap�da olacak veya,

- Forkliftin devrilmesi halinde, yer ile forkliftin belirli k�s�mlar� aras�nda ta��nan i��iler i�in, yeterli a��kl�k kalmas�n� sa�layacak yap�da olacak veya,

- Forklift, devrilmesi halinde s�r�c�n�n forkliftin par�alar� taraf�ndan ezilmesini �nleyecek yap�da olacakt�r.

3.1.6. Kendinden hareketli i� ekipman� hareket halinde iken ki�iler i�in risk olu�turuyorsa a�a��daki �artlar� sa�layacakt�r;

a) Ekipmanda yetkisiz ki�ilerce �al��t�r�lmas�n� �nleyecek donan�m bulunacakt�r.

b) Ayn� anda hareket eden birden fazla eleman� bulunan i� ekipman�nda bu elemanlar�n �arp��mas�n�n etkilerini en aza indirecek �nlemler al�nacakt�r.

c) Ekipman� frenleyecek ve durduracak bir donan�m� bulunacakt�r. G�venlik �artlar� gerektiriyorsa, ayr�ca bu donan�m�n bozulmas� halinde otomatik olarak devreye giren veya kolayca ula��labilecek �ekilde yap�lm�� acil frenleme ve durdurma sistemi bulunacakt�r.

d) G�venli�in sa�lanmas�nda, s�r�c�n�n do�rudan g�r�� alan�n�n yetersiz kald��� durumlarda, g�r��� iyile�tirmek i�in uygun yard�mc� ara�lar kullan�lacakt�r.

e) Gece veya karanl�k yerlerde kullan�lmak �zere tasar�mlanm�� i� ekipman�nda, yap�lan i�i y�r�tmeye uygun ve i��ilerin g�venli�ini sa�layacak ayd�nlatma sistemi bulunacakt�r.

f) ���ileri etkileyebilecek yang�n ��kma tehlikesi olan i� ekipman�n�n kendisinin veya yedekte ta��d��� ekipman�n kullan�ld��� yerin hemen yak�n�nda yang�n s�nd�rme cihazlar� bulunmuyorsa, bu ekipmanlarda yeterli yang�n s�nd�rme cihazlar� bulunacakt�r.

g) Uzaktan kumandal� i� ekipman�, kontrol s�n�rlar�n�n d���na ��kmas� halinde otomatik olarak hemen duracak �ekilde olacakt�r.

h) Uzaktan kumandal� i� ekipman�, normal �artlarda �arpma ve ezilme tehlikelerine kar�� korunakl� olacak, bunun sa�lanamad��� hallerde di�er uygun ara�larla �arpma riski kontrol alt�na al�nacakt�r.

3.2. Y�klerin kald�r�lmas�nda kullan�lan i� ekipmanlar� i�in asgari gerekler;

3.2.1. Y�klerin kald�r�lmas� i�in sabit olarak kurulan i� ekipmanlar�, kullan�m� s�ras�nda, sa�lam, dayan�kl� ve �zellikle de kald�r�lacak y�kler i�in belirlenen kald�rma noktalar�nda olu�abilecek gerilime dayan�kl� olacakt�r.

3.2.2. Y�klerin kald�r�lmas� i�in kullan�lan makinalarda, kald�r�labilecek maksimum y�k a��k�a g�r�lebilecek �ekilde i�aretlenmi� olacak, makinan�n de�i�ik �ekillerde kullan�m�nda da maksimum y�k� g�steren levhalar veya i�aretler bulunacakt�r.

Kald�rma i�in kullan�lan aksesuarlar da g�venli kullan�m i�in gereken �zelliklerini g�sterecek �ekilde i�aretlenmi� olacakt�r.

�nsan kald�rmak ve ta��mak i�in tasarlanmam�� i� ekipmanlar�, amac� d���nda kullan�m�n� �nlemek i�in uygun bir �ekilde ve a��k�a i�aretlenecektir.

3.2.3. Sabit olarak kurulan i� ekipman�, y�k�n;

a) ���ilere �arpmas�,

b) Tehlikeli bir �ekilde s�r�klenmesi veya d��mesi,

c) �stem d��� kurtulmas�,

riskini azaltacak �ekilde tesis edilecektir.

3.2.4. ���ileri kald�rma veya ta��mada kullan�lan i� ekipmanlar�nda;

a) Ta��ma kabininin d��me riski uygun ara�larl

a �nlenecek,

b) Kullan�c�n�n kendisinin kabinden d��me riski �nlenecek,

c) �zellikle cisimlerle istenmeyen temas sonucu, kullan�c�n�n �arpma, s�k��ma veya ezilme riski �nlenecek,

d) Herhangi bir olay neticesinde kabin i�inde mahsur kalan i��ilerin tehlikeye maruz kalmamas� ve kurtar�lmas� sa�lanacakt�r.

�ayet, �al��ma yerinin �zelli�i ve y�kseklik farkl�l�klar�ndan dolay� ta��ma kabininin d��me riski, al�nan g�venlik �nlemlerine ra�men �nlenemiyorsa, emniyet katsay�s� daha y�ksek g�venlik halat� ile te�hiz edilecek ve her �al��ma g�n� kontrol edilecektir.

EK - II

�� EK�PMANININ KULLANIMI �LE �LG�L� HUSUSLAR

Bu ekte belirtilen hususlar, bu Y�netmelik h�k�mleri dikkate al�narak ve s�z konusu ekipmanda bunlara kar��l�k gelen riskin bulundu�u durumlarda uygulan�r.

1. T�m i� ekipmanlar� i�in genel h�k�mler

1.1. �� ekipmanlar�, kullanan i��ilere ve di�er �al��anlara en az risk olu�turacak �ekilde yerle�tirilecek, kurulacak ve kullan�lacakt�r. Bu ama�la, i� ekipman�n�n hareketli k�s�mlar� ile �evresinde bulunan sabit veya hareketli k�s�mlar aras�nda yeterli mesafe bulunacak ve ekipmanda kullan�lan ya da �retilen enerjinin ve maddelerin g�venli bir �ekilde temini ve uzakla�t�r�lmas� sa�lanacakt�r.

1.2. �� ekipman�n�n kurulmas� veya s�k�lmesi, �zellikle imalat�� taraf�ndan verilen kullanma talimat� do�rultusunda g�venli ko�ullar alt�nda yap�lacakt�r.

1.3. Kullan�m� s�ras�nda y�ld�r�m d��mesi ihtimali bulunan i� ekipman� y�ld�r�m�n etkilerine kar�� uygun ara�larla korunacakt�r.

2. Kendinden hareketli veya bir

ba�ka ara� vas�tas�yla hareket edebilen i� ekipmanlar�n�n kullan�m� ile ilgili h�k�mler

2.1. Kendinden hareketli i� ekipmanlar�, bu ekipmanlar�n g�venli kullan�m� ile ilgili uygun e�itim alm�� i��iler taraf�ndan kullan�lacakt�r.

2.2. �� ekipman� bir �al��ma alan� i�inde hareket ediyorsa, uygun trafik kurallar� konulacak ve uygulanacakt�r.

2.3. Kendinden hareketli i� ekipman�n�n �al��ma alan�nda g�revli olmayan i��ilerin bulunmas�n� �nleyecek gerekli d�zenleme yap�lacakt�r.

��in gere�i olarak bu alanda i��i bulunmas� zorunlu ise, bu i��ilerin i� ekipman� nedeniyle zarar g�rmesini �nleyecek uygun tedbirler al�nacakt�r.

2.4. Mekanik olarak hareket ettirilen seyyar i� ekipmanlar�nda, ancak g�venli�in tam olarak sa�lanmas� halinde i��i ta��nmas�na izin verilecektir. Ta��ma s�ras�nda i� yap�lmas� gerekiyorsa ekipman�n h�z� gerekti�i gibi ayarlanacakt�r.

2.5. �al��ma yerlerinde, i��iler i�in g�venlik ve sa�l�k riski yaratmayacak yeterli hava sa�lanmas� �art�yla i�ten yanmal� motorlu seyyar i� ekipman� kullan�l

abilir.3. Y�k kald�rmada kullan�lan i� ekipman� ile ilgili h�k�mler

3.1. Genel hususlar

3.1.1. Y�k kald�rmak i�in tasarlanm�� seyyar veya s�k�l�p-tak�labilir i� ekipmanlar�n�n zemin �zellikleri de dikkate al�narak �ng�r�len b�t�n kullan�m �artlar�nda sa�lam ve kararl� bir �ekilde kullan�lmas� sa�lanacakt�r.

3.1.2. �nsanlar�n kald�r�lmas�nda sadece bu ama� i�in sa�lanan i� ekipman� ve aksesuarlar� kullan�lacakt�r.

�� Sa�l��� ve G�venli�i Y�netmeli�inin 5 inci maddesindeki h�k�mler sakl� kalmak kayd�yla ola�an�st� veya acil olan istisnai durumlarda insanlar� kald�rmak amac�yla yap�lmam�� i� ekipman�, gerekli �nlemleri almak ve g�zetim alt�nda olmak �art�yla insanlar�n kald�r�lmas�nda kullan�labilir.

���iler y�k kald�rmak i�in tasarlanm�� i� ekipman� �zerindeyken, ekipman�n kumandas� i�in her zaman g�revli bir ki�i bulunacakt�r. Kald�r�lan ki�ilerin g�venilir haberle�me imkanlar� olacakt�r. Tehlike halinde tahliye i�in g�venilir ara�lar bulunacakt�r.

3.1.3. ��in tekni�i y�n�nden zorunlu olmad�k�a kald�r�lan y�k�n alt�nda insan bulunmamas� i�in gerekli tedbir al�nacakt�r. ���ilerin bulunabilece�i korunmas�z �al��ma yerlerinin �zerinden y�k ge�irilmeyecektir. Bunun m�mk�n olmad��� hallerde uygun �al��ma y�ntemleri belirlenerek uygulanacakt�r.

3.1.4. Kald�rma aksesuarlar�, sapan�n �ekli ve yap�s� dikkate al�narak, kald�r�lacak y�ke, kavrama noktalar�na, ba�lant� elemanlar�na ve atmosfer �artlar�na uygun se�ilecektir. Kald�rmada kullan�lan ba�lant� elemanlar� kullan�mdan sonra s�k�lm�yorsa, bunlar�n �zellik

leri hakk�nda kullan�c�lar�n bilgi sahibi olmas� i�in belirgin bir �ekilde i�aretlenmi� olacakt�r.

3.1.5. Kald�rma aksesuarlar� bozulmayacak veya hasar g�rmeyecek �ekilde muhafaza edilecektir.

3.2. K�lavuzsuz (ask�da iken serbest olan y�k) y�kleri kald�rmakta kullan�lan i� ekipman�

3.2.1. �al��ma alanlar� kesi�en iki veya daha fazla kald�rma arac� ile k�lavuzsuz y�klerin kald�r�ld��� bir alanda, y�klerin ve/veya kald�rma ara�lar�n�n elemanlar�n�n �arp��mamas� i�in gerekli �nlemler al�nacakt�r.

3.2.2. K�lavuzsuz y�klerin seyyar i� ekipman� ile kald�r�lmas�nda ekipman�n yana e�ilmesi, devrilmesi veya gerekiyorsa kaymas�n� veya yerinden oynamas�n� �nlemek i�in gerekli tedbirler al�nacakt�r. Bu �nlemlerin tam olarak uygulanmas�n� sa�layacak kontroller yap�l

acakt�r.

3.2.3. K�lavuzsuz y�kleri kald�rmakta kullan�lan i� ekipman�n�n operat�r� do�rudan veya gerekli bilgileri sa�layan yard�mc� cihazlar vas�tas�yla y�k yolunun tamam�n� g�remiyorsa, operat�re yol g�sterecek uzman bir ki�i g�revlendirilecek ve i��iler i�in tehlike yaratacak y�k �arp��mas�n� engellemek �zere gerekli d�zenleme yap�lacakt�r.

3.2.4. Y�k�n i��iler taraf�ndan elle ba�lanmas� veya ��z�lmesi halinde i�in g�venlikle yap�labilmesi i�in gerekli d�zenleme yap�lacak, �zellikle i� ekipman�n�n kontrol�n�n do�rudan ya da dolayl� olarak i��ide olmas� sa�lanacakt�r.

3.2.5. B�t�n y�k kald�rma i�leri i��ilerin g�venli�ini korumak i�in uygun �ekilde planlanacak ve g�zetim alt�nda y�r�t�lecektir.

�zellikle bir y�k, k�lavuzsuz y�kleri kald�rmakta kullan�lan iki veya daha fazla i� ekipman�yla ayn� anda kald�r�lacaksa operat�rler aras�nda e�g�d�m� sa�layacak d�zenleme yap�lacak ve uygulanacakt�r.

3.2.6. K�lavuzsuz y�klerin kald�r�lmas�nda kullan�lan i� ekipman�, kendisini besleyen g�� kayna�� tamamen veya k�smen kesildi�inde y�k� ask�da tutam�yorsa, ortaya ��kabilecek risklerden i��ileri korumak i�in uygun �nlemler al�nacakt�r. Tehlikeli b�lgeye giri� engellenmedik�e veya y�k�n g�venli bir �ekilde ask�da kalmas� sa�lanmad�k�a ask�daki y�k g�zetimsiz b�rak�

lmayacakt�r.

3.2.7. Hava �artlar�n�n, g�venli kullan�m� engelleyecek ve i��ileri tehlikeye maruz b�rakacak �ekilde bozulmas� halinde, k�lavuzsuz y�klerin kald�r�lmas� i�in tasarlanm�� i� ekipmanlar�n�n a��k havada kullan�lmas� durdurulacakt�r. ���ileri riske atmamak i�in �zellikle i� ekipman�n�n devrilmesini �nleyecek tedbirler al�nacakt�r.

4. Y�ksekte yap�lan ge�ici i�lerde, i� ekipman�n�n kullan�m� ile ilgili h�k�mler

4.1. Genel hususlar

4.1.1. �� Sa�l��� ve G�venli�i Y�netmeli�inin 6 nc� maddesi ile bu Y�netmeli�in 5 inci maddesine uygun olarak, y�ksekte yap�lan ge�ici i�ler uygun bir platformda, g�venlik i�inde ve uygun ergonomik ko�ullarda yap�lam�yorsa, g�venli �al��ma ko�ullar�n� sa�layacak ve devam ettirecek en uygun i� ekipman� se�ilecektir. Ki�

isel koruma �nlemleri yerine toplu koruma �nlemlerine �ncelik verilecektir. �� ekipman�n�n boyutlar�, yap�lan i�e, �ng�r�len y�ke uygun olacak ve tehlikesiz ge�i�lere izin verecektir.

Y�ksekteki ge�ici �al��ma yerlerine ula��m, ge�i�lerin s�kl���, s�z konusu yerin y�ksekli�i ve kullan�m s�resi g�z �n�ne al�narak, en uygun yol ve ara�larla yap�lacakt�r. Se�ilen bu ara�lar, yak�n bir tehlike durumunda i��ilerin tahliyesini de m�mk�n k�lacakt�r. Ula��mda kullan�lan yol ve ara�lar ile platformlar, katlar veya

ara ge�itler aras�ndaki ge�i�lerde d��me riski bulunmayacakt�r.

4.1.2. El merdivenleri ancak, d���k risk nedeniyle daha g�venli bir i� ekipman� kullan�m� gerekmiyorsa, k�sa s�re kullan�lacaksa veya i�verence de�i�tirilmesi m�mk�n olmayan i�yeri ko�ullar�nda, yukar�da 4.1.1’de belirtilen �artlara uymak kayd�yla y�ksekte yap�lan �al��malarda kullan�labilir.

4.1.3. Halat kullan�larak yap�lan �al��malar ancak, risk de�erlendirmesi sonucuna g�re i�in g�venle yap�labilece�i ve daha g�venli i� ekipman� kullan�lmas�n�n gerekmedi�i durumlarda yap�labilir.

Risk de�erlendirmesi g�z �n�nde bulundurularak ve �zellikle i�in s�resine ve ergonomik zorlamalara ba�l� olarak, uygun aksesuarl� oturma yerleri sa�lanacakt�r.

4.1.4. Se�ilen i� ekipman�n�n t�r�ne ba�l� olarak i� ekipman�n�n yap�s�nda bulunan riskleri minimuma indirmek i�in uygun �nlemler belirlenecektir. E�er gerekiyorsa d��meleri �nleyecek koruyucular yap�lacakt�r. Bu koruyucular y�ksekten d��meyi �nleyecek ve i��ilerin yaralanmas�na da meydan vermeyecek �eki

lde uygun yap�da ve yeterli sa�laml�kta olacakt�r. D��meleri �nleyen toplu korumaya y�nelik koruyucular ancak seyyar veya sabit merdiven ba�lar�nda kesintiye u�rayabilir.

4.1.5. D��meleri �nleyen toplu korumaya y�nelik koruyucular�n, �zel bir i�in yap�lmas� i�in ge�ici olarak kald�r�lmas� gerekti�i durumlarda, ayn� korumay� sa�layacak di�er g�venlik �nlemleri al�nacakt�r. Bu �nlemler al�n�ncaya kadar �al��ma yap�lmayacakt�r. Bu �zel i� ge�ici veya kesin olarak tamamland�ktan sonra koruyucular tekrar yerine

konacakt�r.

4.1.6. Y�ksekte yap�lan ge�ici i�ler, i��ilerin sa�l�k ve g�venliklerini tehlikeye atmayacak uygun hava ko�ullar�nda s�rd�r�lecektir.

4.2. El merdivenlerinin kullan�m� ile ilgili �zel h�k�mler

4.2.1. El merdivenleri, kullan�m� s�ras�nda sa�lam bir �ekilde yerle�tirilecektir. Portatif el merdivenleri, basamaklar� yatay konumda olacak �ekilde d�zg�n, sa�lam, �l��s� uygun, sabit pabu�lar �zerinde duracakt�r. As�l� duran el merdivenleri g�venli bir �ekilde tutturulacak, ip merdivenler hari�, ye

rlerinden ��kar�lmayacak ve sallanmas� �nlenecektir.

4.2.2. Portatif el merdivenlerinin kullan�m� s�ras�nda �st veya alt u�lar� sabitlenerek veya kaymaz bir malzeme kullan�larak veya ayn� korumay� sa�layan di�er d�zenlemelerle, ayaklar�n�n kaymas� �nlenecektir. Platformlara ��kmakta kullan�lan el merdivenleri, platformda tutunacak yer bulunmad��� durumlarda, g�venli ��k��� sa�lamak i�in platform seviyesini yeteri kadar a�acak uzunlukta olacakt�r. Uzat�l�p kilitlenebilir ve eklenebilir el merdivenleri, pa

r�alar�n�n birbirinden ayr� hareket etmeleri �nlenecek �ekilde kullan�lacakt�r. Mobil el merdivenleri, �zerine ��k�lmadan �nce hareketleri durdurulacak ve sabitlenecektir.

4.2.3. El merdivenlerinde her zaman i��ilerin elleriyle tutunabilecekleri uygun yer ve sa�lam destek bulunacakt�r. �zellikle, bir el merdiveni �zerinde elle y�k ta��n�yorsa bu durum elle tutacak yer bulunmas� zorunlulu�unu ortadan kald�rmaz

4.3. �skelelerin kullan�m� ile ilgili �zel h�k�mler

4.3.1. �skele kabul edilmi� standartlara uygun yap�da de�ilse veya se�ilen iskelenin sa�laml�k ve dayan�kl�l�k hesab� yap�lmam�� veya yap�lan hesaplar tasarlanan yap�sal d�zenlemelere uygun de�ilse bunlar�n sa�laml�k ve dayan�kl�l�k hesaplar� yap�lacakt�r.

4.3.2. Se�ilen iskelenin karma��kl���na ba�l� olarak kurma, kullanma ve s�kme plan� uzman bir ki�i taraf�ndan yap�lacakt�r. Bu plan iskele ile ilgili detay bilgileri i�eren standart form �eklinde olabilir.

4.3.3. �skelenin ta��y�c� elemanlar�n�n kaymas�; ta��y�c� zemine sabitlenerek, kaymaz ara�lar kullanarak veya ayn� etkiye sahip di�er y�ntemlerle �nlenecek ve y�k ta��yan zemin yeterli sa�laml�kta olacakt�r. �skelenin sa�lam ve dengeli olmas� sa�lanacakt�r. Tekerlekli iskelelerin y�ksekte �al��ma s�ras�nda kaza ile hareket etmesi uygun ara�l

arla �nlenecektir.

4.3.4. �skele platformlar�n�n boyutu, �ekli ve yerle�tirilmesi yap�lacak i�in �zelliklerine ve ta��nacak y�ke uygun olacak ve g�venli �al��ma ve ge�i�lere izin verecektir. �skele platformlar� normal kullan�mda, elemanlar� hareket etmeyecek �ekilde kurulacakt�r. Platform elemanlar� ve dikey korkuluklar�n aras�nda d��melere neden olabilecek tehlikeli bo�luklar bulunmayacakt�r.

4.3.5. Kurma, s�kme veya de�i�iklik yap�lmas� s�ras�nda iskelenin kullan�ma haz�r olmayan k�s�mlar�, G�venlik ve Sa�l�k ��aretleri Y�netmeli�ine uygun �ekilde genel uyar� i�aretleri ile i�aretlenecek ve tehlikeli b�lgeye giri�ler fiziksel ara�larla �nlenecektir.

4.3.6. �skelelerin kurulmas�, s�k�lmesi veya �zerinde �nemli de�i�iklik yap�lmas�, yetkili uzman bir ki�inin g�zetimi alt�nda ve bu Y�netmeli�in 11 inci maddesi uyar�nca, �zel riskleri ve ayr�ca a�a��da belirtilen hususlar� kapsayan konularda yapacaklar� i�le ilgili yeterli e�itim alm�� i��iler taraf�ndan yap�lacakt�r.

a) �skelelerin kurulmas�, s�k�lmesi veya de�i�iklik yap�lmas� ile ilgili planlar�n anla��lmas�,

b) �skelelerin kurulmas�, s�k�lmesi veya de�i�iklik yap�lmas� s�ras�nda g�venlik,

c) ���ilerin veya malzemelerin d��me riskini �nleyecek tedbirler,

d) �skelelerde g�venli�i olumsuz etkileyebilecek de�i�en hava ko�ullar�na g�re al�nacak g�venlik �nlemleri,

e) �skelelerin ta��yabilece�i y�kler,

f) �skelelerin kurulmas�, s�k�lmesi veya de�i�iklik yap�lmas� i�lemleri s�ras�nda ortaya ��kabilecek di�er riskler.

G�zetim yapan ki�i ve ilgili i��ilere gerekli talimatlar� da i�eren yukar�da 4.3.2.’de belirtilen kurma ve s�kme planlar� verilecektir.

4.4. Halat kullanarak yap�lan �al��malarla ilgili �zel h�k�mler

Halat kullan�larak yap�lan �al��malarda a�a��daki �artlara uyulacakt�r.

a) Sistemde en az

iki ayr� kancal� halat bulunacak, bunlardan biri, inip ��kmada veya destek olarak kullan�lan �al��ma halat�, di�eri ise g�venlik halat� olacakt�r.

b) ���ilere, �al��ma halat�na ba�l� para��t�� tipi emniyet kemeri verilecek ve kulland�r�lacakt�r. Emniyet kemerinin ayr�ca g�venlik halat� ile ba�lant�s� sa�lanacakt�r.

c) �al��ma halat�, g�venli ini� ve ��k�� ara�lar� ile te�hiz edilecek ve kullan�c�n�n hareket kontrol�n� kaybetmesi halinde, d��mesini �nlemek i�in kendili�inden kilitlenebilen sisteme sahip olacakt�r. G�venlik halat�nda da, i��i ile birlikte hareket eden d��meyi �nleyici bir sistem bulunacakt�r.

d) ���i taraf�ndan kullan�lan alet, edevat ve di�er aksesuarlar para��t�� tipi emniyet kemerine veya oturma yerine veya ba�ka uygun bir yere ba�lanara

k g�venli hale getirilecektir.

e) Acil bir durumda i��inin derhal kurtar�labilmesi i�in i� uygun �ekilde planlanacak ve g�zetim sa�lanacakt�r.

f) Bu Y�netmeli�in 11 inci maddesi do�rultusunda, i��ilere yapacaklar� i�e uygun ve �zellikle kurtarma konusunda yeterli e�itim verilecektir.

Risk de�erlendirmesi g�z�n�nde bulundurularak ikinci bir halat kullan�lmas�n�n i�in yap�lmas�n� daha tehlikeli hale getirdi�i istisnai durumlarda, g�venli�i sa�layacak yeterli �nlemler al�nmak �art�yla tek bir halatla �al��ma yap�labilir.

MEVZUAT B�L�M�N�N KURALLARI:
Burada yer alan i�erik sadece siz ziyaret�ilerimize mesle�imizle ilgili t�m mevzuata toplu olarak eri�im sa�lamak amac�yla derlenmi�tir. Mevzuat b�l�m� g�ncel tutulmaya �al���lmaktad�r. Ancak hukuki sorunlar�n �nemini dikkate alarak l�tfen ayr�nt�l� ve g�ncel mevzuat i�in www.yargitay.gov.tr veya www.danistay.gov.tr adreslerini ziyaret ediniz.

MESLEK� MEVZUAT L�STES�

Is ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartlari yönetmeliği ek 3

Iş ekipmanlarının kullanımında dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

İş ekipmanlarında acil durdurma sistemi bulunmalıdır. kaynağında tutacak veya çekecek uygun sistemlerle donatılmalıdır. İş ekipmanlarının operasyon noktaları uygun şekilde aydınlatılmalıdır. yaklaşmasını engelleyecek tedbirler alınmalıdır.

6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu iş Ekipmanları Yönetmeliğine göre kaldırma yükleme makinelerinin periyodik kontrolleri kim tarafından yapılır?

EK MADDE 2 – (1) Aşağıda belirtilen iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri, ilgili ekipman veya ekipman grubu için akredite olmuş akredite muayene kuruluşlarında çalışan periyodik kontrol yapmaya yetkili kişiler tarafından yapılır: a) Kule krenler. b) LPG tank ve tesisatları (yer altı ve yer üstü).

Iş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri kimler tarafından yapılır?

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin EK-III'ünün 2.1.3 üncü bendi aşağıdaki şekilde de- ğiştirilmiştir. “2.1.3.Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, makine mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.

Iş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre standarta süre belirtilmemişse basınçlı gaz tüplerin periyodik kontrol süresi ne kadardır?

Ne Sıklıkla Yapılır? Dikişli/Dikişsiz Taşınabilir Gaz Tüpleri periyodik kontrol / muayene süresi, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde standart veya azami bir süre belirtilmemişse imalatçının öngördüğü periyotla yapılır; bu da yoksa azami süre 1 yıldır.