H köprüsü ile dc motor yön ve hız kontrolü

Merhaba arkadaşlar. Bugün sizlerle Arduino UNO kullanarak DC motor hız ve yön kontrolü yapacağız.

Gerekli malzemeler:

• Arduino UNO
• Breadboard
• L293D motor sürücü entegresi
• 1 kΩ direnç
• 10 kΩ potansiyometre
• 1 adet push buton
• 9V DC motor
• İki ucu erkek jumper kablo
• 9V DC adaptör veya 9V pil

Daha önceki DC motor uygulamamızda, 1 adet transistör kullanarak motorumuzla sadece hız kontrolü yapmıştık. Fakat yön kontrolü yapabilmemiz için bir motor sürücü entegresine ihtiyacımız var. L293D entegresi, 2 adet DC motor veya 1 adet step motor sürmek için kullanılan oldukça popüler bir entegredir.

Bu entegrenin input 1 ve input 2 girişleri, motorun döneceği yönü; enable pini ise hangi çıkışların aktif olacağını kontrol ediyor. Enable pinine uygulayacağımız PWM sinyal, motorların hızını değiştirmemize olanak sağlıyor.

Bu entegreyi kullanarak hazırladığımız devre şemamız:

Kodumuz:

int enablePin = 11; 
int in1Pin = 10; 
int in2Pin = 9; 
int butonPin = 7; 
int potPin = 0; 
void setup() 
{ 
 pinMode(in1Pin, OUTPUT); 
 pinMode(in2Pin, OUTPUT); 
 pinMode(enablePin, OUTPUT); 
 pinMode(butonPin, INPUT); 
} 
void loop() 
{ 
 int hiz = analogRead(potPin) / 4; 
 boolean ters = digitalRead(butonPin); 
 motorCalistir(hiz, ters); 
} 
void motorCalistir(int hiz, boolean ters) 
{ 
 analogWrite(enablePin, hiz); 
 digitalWrite(in1Pin, ! ters); 
 digitalWrite(in2Pin, ters); 
}

Entegremizin enable bacağına analogWrite() fonksiyonu sayesinde PWM sinyal göndererek hız kontrolü yapmış oluyoruz. Butona bastığımızda input 1 ve input 2 pinlerine giden sinyaller tersine çevriliyor. Böylece motorun döndüğü yön ters çevrilmiş oluyor.

Başlatan kents, 07 Mayıs 2017, 00:59:15

kents

• K
• 
• Yeni Üye
• İletiler: 1
• Kayıtlı

merhaba msp430 ile gerçeklemem gerekiyor bu sistemi. encoder hakkında bir çok yazı okudum ama projede istenen hız ve yön kontrolünü encoderdan gelen bilgi ile yapma kısmı bana çok uzak geliyor hazır encoderlı dc motor kullanamıyoruz ayrı olması gerekiyor h köprülü dc motor devresine encoderı nasıl bağlamam gerektiğini bilmiyorum devre şemam olması gerekiyor en kısa zaman da altıumda baskı devre yapmam lazım. bu projeyi gerçekleyebileceiğim bir devre şeması var mıdır? ya da söyleyebileceğiniz herhangi bir şey. teşekkür ediyorum şimdiden.

Kullanacağın motor gücünü yada çektiği akımı hiç belirtmemişsin. Öncelikle bunu bir belirle. Ona görede hangi tip H-Köprü kullanacağına kolaylıkla karar verebilirsin.
Unutma H-Köprü ayrı şey, Encoder ayrı şeylerdir.
H-Köprü motora hareket veren devredir ve üzerinde encoder ile ilgili hiç bir bölüm barındırmaz. H harfinin kollarında yer alan mosfet yada diğer tip transistörlere gerilim vererek motorun istenilen yönde dönmesi sağlanır. Gerilimin biri sabit ve genellikle GND tarafı PWM sinyali şeklinde verilince de motorda hız kontrolü yapılabilir. PWM nin duty değeri artırlıp azaltıldıkça motorda buna bağlı olarak hızlanır yada yavaşlar.

Encoder bir lojik devredir. Yön tayini yapılacak ise A ve B şeklinde iki çıkışı bulunur ve bu çıkışlardan sana %00 - %10 - %01 - %11 gibi lojik değerler vermesi gerekir. Sen hazır encoderli motor kullanmayacağına göre encoderin devresinide yapmak durumundasın.  aşağıdaki linke bakarsan pek çok örnek görebilirsin. Hem işin prensibi anlatılmış hemde neler olabildiği gösterilmiş durumda.
https://www.google.com.tr/search?q=Rotary+Encoder&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjM7b-kgN3TAhUEU1AKHT0mC2kQ_AUICigB&biw=1280&bih=555&dpr=2.5
Ben yinede bir rotary encoder satın alıp motor miline bir kayış kasnak ile bağlamanı öneririm. Bu şekilde motor döndükçe encoder çıkışından gerekli sinyalleri alabilirsin. Encoderinde bir beslemesi (5-24V) bir GND ucu ve ayrıca A-B-C uçları vardır. A ve B bir birinden 90 derece faz farkı olan bir sinyal çıkartır. C ucu genellikle tur başına bir puls üretir.

Ben dahil pek çok kimse encoderin devresine kafa yormamıştır. Çünki genellikle hazır encoderler kullanmışızdır. Ama Encoderin devresinide kendin yapacak isen iin gerçekten zor. Zorluk işin mekaniğinden geliyor. Genellikle optik bir sistem önerilir. Fotosel yada foto transistörleri öyle yerleştireceksin ki o linkte gördüğün 90 derece faz farklı sinyalleri elde edebilesin.
Yoksa encoder devreside bulmak zor değil hatta bulmayada gerek yok bir opamp ve bir foto transistör ile kolaylıkla yapılabilir ve bundan A ve B çıkışları için 2 adet yapman gerekir.  Geriye encoder diskini yapman ve bunu bir şekilde motor miline akuple etmen kalıyor. Nasıl olur şimdilik bilemem çünki elimzde ne motor var nede bir sistem var. Fikir yürütmek zor . Bu iş içinde internetteki örneklere bakabilirsin elbette.
Kolay Gelsin işin zor. Belkide çok kolay. haır bir encoder kullanıp sisteme akuple etmene izin veriyorlarsa kolay bir iş.
Ete

• Etepic
• ► Forum
• ► Dökümanlar - Makaleler ve Projeler
• ► Önemli Bilgiler
• ► H-köprülü dc motor yön ve hız kontrolünü encoder ile yapmak

DC motorun hız ve dönüş yönü kontrolü nasıl yapılır?

Dc motor hız kontrolü nedir?

Dc motor hız kontrol devresi nedir?

H köprüsü hangi elemanlarla yapılır?